Работа Аргама Айвазяна написана в противовес фальсификациям и антиармянской политике Азербайджана

Государственные и научные структуры Азербайджана, которые с советских времен всеми возможными способами стремились уничтожить историко-культурное наследие армянских населенных пунктов, находящихся под их властью, и сегодня прилагают все усилия, чтобы приписать как сохранившиеся, так и разрушенные армянские исторические ценности Азербайджану. 

Такое мнение в беседе с «Арменпресс» выразил заслуженный деятель культуры РА, специалист по Нахиджевану Аргам Айвазян. 

«В средствах массовой информации Армении и за рубежом неоднократно говорилось и говорится до сих пор, что на территориях, контролируемых Азербайджаном, армянские материальные памятники открыто подвергаются культурному геноциду, также, как сегодня в Арцахе. Азербайджан имеет большой опыт варварства. Государственный азербайджанский вандализм в отношении армянских историко-культурных ценностей в последние 20-25 лет в первую очередь относится к полному уничтожению более 26 000 армянских памятников в Нахиджеване. С болью следует отметить, что Азербайджан не был привлечен к международной ответственности за совершенный им культурный геноцид. Обстоятельство, которое дает Азербайджану право и сегодня шаг за шагом уничтожать армянское наследие Арцаха», – сказал Айвазян. 

В последние годы он неоднократно поднимал этот вопрос как в Армении, так и за рубежом, подчеркивая, что государственные чиновники и научные учреждения Азербайджана старательно и планомерно продолжают свою антиармянскую политику. В частности, относительно материальных памятников Нахиджевана. Нахиджеванское отделение Академии наук Азербайджана в 2008 году издало научно-популярную энциклопедию на азербайджанском и английском языках, в которой все армянские крепости и поселения раннего и позднего средневековья, мосты, археологические памятники, находки от третьего до первого тысячелетия представлены как азербайджанские, как история и культура народа Азербайджана. В этой энциклопедии названия армянских населенных пунктов представлены в азербайджанском искажении, и ни один зарубежный читатель, не сможет даже догадаться, что когда-то там жили армяне, оставившие эти памятники и свои следы. 

Аргам Айвазян в противовес этому недавно на своей странице в Facebook представил общественности свой пока неопубликованный масштабный труд под названием «МАТЕРИАЛЬНОЕ И КУЛЬТУРНОЕ НАСЛЕДИЕ НАХИДЖЕВАНА». 

«Эта работа трехъязычная (армянский, английский, русский), состоит из 1 072 страниц. Она включает более 1 600 документальных фотографий с соответствующими текстами об армянском наследии Нахиджевана, уничтоженного азербайджанскими вандалами в 1998-2006 годах, среди них около 580 цветных. Помимо того, что это историографическое исследование армянского наследия Нахиджевана, оно имеет и политическое значение и ценно как документ», – сказал Айвазян. 

Он считает, что эта работа может стать мощным рычагом в руках Армении и ее Национальной академии наук для эффективного противодействия фальсификациям Азербайджана. Автор рассчитывает на поддержку патриотически настроенных людей, бизнесменов и меценатов для публикации этого ценного труда и надеется, что преданные своему делу люди осознают его важность и примут участие в выявлении проблем, связанных с Нахиджеваном. 

Манвел Маргарян

https://armenpress.am/rus/news/1130636.html

Արգամ Այվազյանի աշխատությամբ հնարավոր կլինի հակադարձել Ադրբեջանի զեղծարարություններին ու հակահայկական քաղաքականությանը

Ադրբեջանի պետական ու գիտական կառույցները, որոնք խորհրդային տարիներից ի վեր հնարավոր բոլոր միջոցներով ձեռնամուխ են եղել իրենց իշխանության տակ գտնվող հայկական բնակավայրերի պատմամշակութային ժառանգության վերացմանը, այսօր էլ եռանդուն կերպով ջանում են թե՛ կանգուն, թե՛ ավերված հայկական պատմական արժեքները վերագրել Ադրբեջանին։ 

«Արմենպրես»-ի հետ զրույցում այդ կարծիքը հայտնեց ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ, նախիջևանագետ Արգամ Այվազյանը։ 

«Հայաստանի և արտերկրի լրատվամիջոցներով բազմիցս փաստվել և այսօր էլ փաստվում է, որ Ադրբեջանի ղեկավարության կողմից  պարբերաբար  իր  հսկողության տակ գտնվող  տարածքներում, ինչպես, օրինակ,  այսօր Արցախում,  հայկական նյութական հուշարձանները բացեիբաց ենթարկվում են մշակութային ցեղասպանության։  Մի վայրագություն, որի կիրառման համար Ադրբեջանը պետական քաղաքականություն իրականացնելու մեծ փորձ ունի։ Հայկական պատմամշակութային արժեքների նկատմամբ վերջին 20-25 տարիների ադրբեջանական պետական վանդալիզմը նախևառաջ վերաբերում է Նախիջևանի հայկական ավելի քան 26 հազար հուշարձանների հիմնահատակ և ամբողջովին ոչնչացմանը։ Ցավով պետք է արձանագրել, որ Ադրբեջանն  իր իրագործած մշակութային  ցեղասպանության համար միջազգայնորեն պատասխանատվության չի ենթարկվել։ Հանգամանք, որն Ադրբեջանին իրավունք է տալիս  այսօր էլ Արցախի հայոց ժառանգությունը ևս քայլ առ քայլ  ոչնչացնել»,- ասաց Այվազյանը։

Նա վերջին տարիներին տվյալ հարցը թե՛ Հայաստանում, թե՛ արտասահմանում բազմիցս բարձրաձայնել է՝ ընդգծելով, որ ադրբեջանական պետական պաշտոնյաներն ու գիտական կառույցները ջանադրաբար և ծրագրված կերպով շարունակում են հակահայկական քաղաքականությունը։ Մասնավորապես՝ Նախիջևանի նյութական հուշարձանների վերաբերյալ Ադրբեջանի գիտությունների ակադեմիայի Նախիջևանի բաժանմունքը 2008 թվականին հրատարակել է գիտահանրամատչելի հանրագիտարան՝ ադրբեջաներեն և անգլերեն լեզուներով, որում հայկական վաղ միջնադարյան բոլոր բերդերն ու բնակատեղիները, կամուրջները, երրորդից առաջին հազարամյակներից մինչև ուշ միջնադարի բոլոր հնավայրերն ու հնագիտական գտածոներն անխտիր ներկայացված են որպես ադրբեջանական, Ադրբեջանի պատմության և ժողովրդի մշակույթին վերաբերող արժեքներ։ Այդ հրատարակությունում հայկական բնակավայրերի անվանումները ներկայացված են ադրբեջանական աղավաղումներով, ուստի հրատարակությանը ծանոթացող ոչ մի օտար ընթերցող չի կարող կռահել անգամ, որ այդտեղ երբևէ բնակվել են հայեր՝ թողնելով հուշարձան կամ հետք։

Այդ ամենևին Այվազյանը բնականաբար հակադարձել է և վերջերս էլ «Ֆեյսբուք»-ի իր էջում հանրության  ուշադրությանն է ներկայացրել դեռ չհրատարակված իր ստվարածավալ աշխատությունը՝  «ՆԱԽԻՋԵՎԱՆԻ ՆՅՈՒԹԱԿԱՆ ԵՎ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԺԱՌԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ» վերնագրով։

«Այդ աշխատությունը եռալեզու է (հայերեն, անգլերեն, ռուսերեն), բաղկացած է 1072 էջից։ Ընդգրկում է ադրբեջանական վանդալիզմի հետևանքով 1998-2006 թվականներին հիմնահատակ ավերված Նախիջևանի հայկական ժառանգության վերաբերյալ համապատասխան տեքստերով ավելի քան 1600 փաստավավերագրական լուսանկարներ, որոնցից շուրջ 580-ը գունավոր են։ Այն, փաստորեն, Նախիջևանի հայոց ժառանգության վերաբերյալ պատմագիտական ուսումնասիրություն լինելուց բացի, ունի նաև փաստավավերագրական փաստաթղթի քաղաքական նշանակություն և արժեք»,- ասաց Այվազյանը։ 

Նրա կարծիքով՝ աշխատությունը կարող է Հայաստանի ու նրա Գիտությունների ազգային ակադեմիայի ձեռքին լինել հզոր կռվան՝ արդյունավետորեն հակադարձելու ադրբեջանական կողմի զեղծարարություններին։ Հեղինակն ակնկալում է հայրենասեր անհատների, գործարարների, հովանավորների աջակցությունը՝ այդ մեծարժեք աշխատությունը հրատարակելու համար և հույս ունի, որ նվիրյալ անձինք կգիտակցեն դրա կարևորությունն ու, տպագրությանն աջակցելով, կմասնակցեն Նախիջևանին առնչվող խնդիրների վերհանմանը։

Մանվել Մարգարյան

https://armenpress.am/arm/news/1130636.html

Эрдоган и Алиев заложат фундамент газопровода Игдыр-Нахиджеван и военного комплекса

Президент Турции Реджеп Тайип Эрдоган завтра посетит Нахиджеван с однодневным рабочим визитом. Об этом говорится в сообщении Управления по связям Администрации президента Турции.
Визит состоится по приглашению президента Азербайджана Ильхама Алиева, пишут турецкие СМИ.
Согласно заявлению, лидеры обсудят двусторонние турецко-азербайджанские отношения.
Также состоится обмен мнениями по текущим региональным и международным вопросам, в первую очередь относительно последних событий в Карабахе.
Ожидается, что президенты Турции и Азербайджана примут участие в церемонии закладки фундамента газопровода Игдыр-Нахиджеван и открытия модернизированного Нахчыванского военного комплекса.

Թուրքիայի և Ադրբեջանի նախագահները կմասնակցեն Իգդիր-Նախիջևան գազատարի հիմնարկեքի արարողությանը

Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը վաղը մեկօրյա աշխատանքային այցով կայցելի Նախիջևան։ Այս մասին ասվում է Թուրքիայի նախագահի աշխատակազմի հաղորդակցության վարչության  հաղորդման մեջ։

Այցը տեղի կունենա Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հրավերով, գրում են թուրքական լրատվամիջոցները։

Հաղորդման  համաձայն, առաջնորդները կքննարկեն երկկողմ՝ թուրք-ադրբեջանական հարաբերությունները։

Մտքերի փոխանակում տեղի կունենա նաև տարածաշրջանային և միջազգային ընթացիկ  հարցերի, առաջին հերթին՝ ղարաբաղյան վերջին իրադարձությունների  շուրջ։

Ակնկալվում է, որ Թուրքիայի և Ադրբեջանի նախագահները կմասնակցեն Իգդիր-Նախիջևան գազատարի հիմնարկեքի արարողությանը և Նախիջևանի արդիականացված ռազմական համալիրի բացմանը։

Աղբյուրը՝  https://news.am/arm/news/782965.html

Նախիջևանի ՀԿ-ները «Հայաստանի կողմից շրջափակման» հարցով դիմել են միջազգային հանրությանը

Ադրբեջանի Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետությունում գործող հասարակական կազմակերպությունները դիմել են միջազգային հանրությանը։

«Մենք՝ Ադրբեջանի Հանրապետության Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետությունում գործող հասարակական կազմակերպություններս, դիմում ենք միջազգային հանրությանը, որպեսզի տեղեկացնենք, որ Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետությունն ավելի քան 30 տարի ապրում է շրջափակման մեջ։ Նախիջևանի բնակչությունը շրջափակման պատճառով գրեթե 15 տարի առանց գազի էր, նույնիսկ էլեկտրականություն չկար։ Ադրբեջանի հիմնական մասից անցկացված էլեկտրահաղորդման գծերը կտրվել են Հայաստանի կողմից. Նախիջևանի և Բաքվի միջև հաղորդակցությունն իրականացվում էր երկաթուղով, որն ընդհատվեց 1992 թվականին՝ Մեղրիից վերջին գնացքի գնդակոծումից հետո»,- ասվում է ՀԿ-ների տարածած հայտարարության մեջ։

Կազմակերպությունները նշել են, որ «միջազգային հանրությունը ոչ մի քայլ չի ձեռնարկել Նախիջևանի խաղաղ բնակչության խնդիրները լուծելու և շրջափակումը վերացնելու ուղղությամբ և որևէ ճնշում չի գործադրել Հայաստանի վրա այս հարցում»։

«Հայաստանը դեռևս պարբերաբար գնդակոծում է Նախիջևանի բնակչությանը, բնակավայրերը։ Եթե չլինեին ադրբեջանական ժողովրդի ազգային առաջնորդ Հեյդար Ալիևը և նրա արժանի իրավահաջորդ նախագահ Իլհամ Ալիևը, Նախիջևանը օկուպացված կլիներ Ղարաբաղի պես»,- ասվում է հայտարարության մեջ։

Նաև նշվում է, որ Հայաստանը «չի հետևում 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո ստորագրված եռակողմ հայտարարության դրույթներին, որևէ միջոց չի ձեռնարկում Զանգեզուրի միջանցքը բացելու համար։ Այն պահին, երբ մենք սպասում ենք համաշխարհային հանրության կողմից Հայաստանի դեմ հետեւողական կոչերի ու պատժամիջոցների, տեղի է ունենում հակառակը»։

https://www.tert.am/am/news/2023/08/14/nakhchivan-armenia/3984046

Новый почтовый блок с 2 марками, посвященный теме “Религия и культура: Преступление против культуры”

11-ого июля 2023 года в обращение выходит почтовый блок с двумя марками, посвященный теме «Религия и культура. Преступление против культуры».

На почтовой марке блока с номиналом 940 драм изображено армянское кладбище в Джульфе, а на почтовой марке блока с номиналом 950 драм изображено то же самое кладбище после целенаправленного уничтожения армянских хачкаров Азербайджаном в 2005 году. 

На заднем фоне почтового блока изображены кадры разрушения множества хачкаров XVI-XVIII вв. армянского кладбища в Джульфе, которое расположено на территории Нахиджевана.

На почтовом блоке также изображены надписи «АРМЯНСКОЕ КЛАДБИЩЕ ДЖУЛЬФЫ» и «УНИЧТОЖЕНИЕ АРМЯНСКИХ ХАЧКАРОВ XVI-XVIII ВЕКОВ» на армянском и английском языках.

 

Дата выпуска: 11 июля 2023 г.

Дизайнер: Давид Довлатян
Типография: Cartor, Франция

 

Размер п. марки: 40,0 x 30,0 мм

Размер п. блока: 105,0 x 70,0 мм

Тираж: 15 000 шт.

 

https://armenpress.am/rus/news/1115141.html

Շրջանառության մեջ է դրվելու երկու նամականիշով գեղաթերթիկ՝ «Կրոն և մշակույթ. մշակութային ոճիր» թեմայով

2023 թվականի հուլիսի 11-ին շրջանառության մեջ է դրվելու երկու նամականիշով գեղաթերթիկ՝ «Կրոն և մշակույթ. մշակութային ոճիր» թեմայով:

940 ՀՀ դրամ անվանական արժեքով գեղաթերթիկի նամականիշի վրա պատկերված է Ջուղայի հայկական գերեզմանատունը, իսկ 950 ՀՀ դրամ անվանական արժեքով գեղաթերթիկի նամականիշի վրա՝ նույն գերեզմանատունը 2005 թվականին հայկական խաչքարերի Ադրբեջանի թիրախավորված ոչնչացումից հետո:

Գեղաթերթիկի խորապատկերին ներկայացված են Նախիջևանի տարածքում գտնվող Ջուղայի հայկական գերեզմանոցի XVI-XVIII դարերի բազում խաչքարերի ոչնչացման կադրեր: 

Գեղաթերթիկի վրա նաև նշված են «ՋՈՒՂԱՅԻ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԳԵՐԵԶՄԱՆԱՏՈՒՆ» և «XVI-XVIII ԴԱՐԵՐԻ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԽԱՉՔԱՐԵՐԻ ՈՉՆՉԱՑՈՒՄԸ ՆԱԽԻՋԵՎԱՆՈՒՄ» գրառումները՝ հայերեն և անգլերեն լեզուներով:    

Դիզայները Դավիթ Դովլաթյանն է։ Գեղաթերթիկի թողրկման օրը սույն թվականի հուլիսի 11-ն է։ Այն տպագրվել է  Ֆրանսիայում, Cartor տպարանում։ Նամականիշի չափսերը` 40,0 x 30,0 մմ են,  իսկ գեղաթերթիկի չափսերը` 105,0 x 70,0 մմ։ Թողարկվել է 15 000 տպաքանակով։ 
 
Աղբյուրը․
https://armenpress.am/arm/news/1115141.html

Участники форума «Старые и новые беженцы азербайджанской агрессии: прошлое, настоящее, будущее» приняли декларацию

Для того, чтобы голос армянских беженцев, их ожидания и требования были услышаны, в СКК имени Демирчяна в Ереване 29 апреля начал работу форум «Старые и новые беженцы азербайджанской агрессии: прошлое, настоящее, будущее». В его рамках уполномоченные представители общественных организаций, инициировавших проведение конференции, приняли декларацию.

В нем, в частности, говорится о многочисленных армянских беженцев, вынужденных покинуть свои дома из-за агрессивной политики Азербайджана.

В связи с чем участники форума выступили с призывом:

«Правительства Армении и Арцаха должны инициировать международный политический и правовой процесс (в том числе международный судебный процесс) для привлечения Азербайджана к ответственности за совершенные в Азербайджане геноцидальные действия (включая армянские погромы в городах Сумгаит, Баку, Кировабад, поощренные и организованные Баку) и потребовать возмещения. 

Защита нарушенных прав и интересов наших соотечественников, бежавших из Азербайджана и Арцаха и подвергшихся насильственному перемещению, должна быть признана приоритетом Армении и Арцаха.

Всем армянским беженцам и вынужденным переселенцам, по крайней мере, тем, кто этого желает, должна быть предоставлена возможность вернуться на свою Родину, в место по их выбору, при этом должны быть обеспечены все гарантии их физической, политической и гражданской безопасности.

Предлагаем Совету безопасности ООН обсудить политику Азербайджана, из-за которой постоянно появляются новые беженцы, и вытекающие из этого угрозы.

Мы просим и предлагаем, чтобы международные структуры, членами которых являются как Армения, так и Азербайджан, выступили посредниками в решении проблем беженцев».

Участники форума также призвали кабмин РА в лице премьер-министра Никола Пашиняна сформировать компетентный государственный орган по «вопросам беженцев», при содействии которого будет разработан и представлен на обсуждение заинтересованной общественности проект стратегии или концепции национальной или государственной политики по вопросам армянских беженцев. «В дальнейшем эта стратегия или концепция станет частью государственной политики, проводимой Республикой Армения», – говорится в декларации. 

https://news.am/rus/news/757422.html

«Ադրբեջանական ագրեսիայի հին և նոր փախստականները.անցյալը, ներկան, ապագան» համաժողովի նախաձեռնողները հռչակագիր են ընդունել

Հայ փախստականների ձայնը, նրանց սպասումներն ու պահանջերը լսելի դարձնելու նպատակով ապրիլի 29-ին Կ. Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրում մեկնարկել է «Ադրբեջանական ագրեսիայի հին և նոր փախստականները. անցյալը, ներկան, ապագան» համաժողովը, որի շրջանակում համաժողովը նախաձեռնած հասարակական կազմակերպությունների լիազոր ներկայացուցիչները հռչակագիր են ընդունել:

Ներկայացնում ենք հռչակագրի տեքստը:

«Ընդունված՝ 2023թ. ապրիլի 29-ին Երևանում կայացած Ադրբեջանի, Արցախի և Նախիջևանի փախստականների «Ադրբեջանական ագրեսիայի հին և նոր փախստականները. անցյալը, ներկան, ապագան» համաժողովի կողմից, մենք՝ համաժողովը նախաձեռնած հասարակական կազմակերպությունների լիազոր ներկայացուցիչներս,

հաշվի առնելով, որ 1988-1991թթ․ Ադրբեջանական ԽՍՀ֊ում, և 1992թ. Ադրբեջանի Հանրապետությունում պետության կողմից խրախուսված ցեղասպանական գործողությունները (Սումգայիթի, Բաքվի, Կիրովաբադի հայկական ջարդերը, Հյուսիսային Ղարաբաղի հայերի բռնի, ջարդերով ուղեկցվող տեղահանումը) որևէ իրավական քննության չեն ենթարկվել,

Ադրբեջանի ցեղասպան գործողությունների հետևանքով այդ տարիներին Հայաստան են բռնագաղթել, փախստական ճանաչվել, կամ այլ երկրներ փախչելով՝ ապաստան հայցել մեր հարյուր հազարավոր հայրենակիցներ,

երեսուն տարվա ընթացքում հայ փախստականների և բռնի տեղահանված անձանց հայրենիք վերադառնալու և նրանց գույքային կորուստների հատուցման հետ կապված ՄԱԿ֊ի մարդու իրավունքների կոմիտեին ուղղված բազմաթիվ բողոքները իրավական լուծում չեն ստացել և մնացել են անարձագանք,

նկատի ունենալով, որ փախստականները և բռնի տեղահանվածները մի շարք միջազգային պայմանագրերի համաձայն կամավոր վերադարձի իրավունք ունեն իրենց հայրենիք, կամ հայրենիքի այն հատվածը, որում հնարավոր է ապահովել նրանց ֆիզիկական անվտանգությունը, քաղաքական և քաղաքացիական իրավունքները, իսկ հայ փախստականների և տեղահանվածների համար վտանգի պայմանները ոչ միայն չեն վերացել, այլև 1988թ.-ից հետո Ադրբեջանում և Նախիջևանում պետական քաղաքականությամբ ուժեղացել են հայատյացությունը և հաշվեհարդարի սպառնալիքները,

հաշվի առնելով, որ 1988-1992թթ․ հետո երեսուն տարիների ընթացքում Ադրբեջանի հայատյաց, ռասիստական քաղաքականությունը միայն ուժեղացել է, իսկ 2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին Արցախի նկատմամբ Ադրբեջանի սանձազերծած 44-օրյա պատերազմի արդյունքում Արցախից բռնի տեղահանվել և Հայաստանում և այլ երկրներում ապաստան են գտել հազարավոր հայեր, իսկ Արցախում կուտակվել են ներքին տեղահանվածներ, որով Հայաստանի Հանրապետությունում և Արցախում առաջացել է փախստականությանն առնչվող ահռելի խնդիրներ,

հաշվի առնելով, որ 2020թ. Արցախի փախստականները դեռևս հստակ իրավական կարգավիճակ չունեն, որի հետևանքով նրանք կարող են դուրս մնալ Փախստականների կարգավիճակի մասին 1951 թվականի ՄԱԿ֊ի կոնվենցիայի շրջանակից և պաշտպանությունից,

հաշվի առնելով, որ Ադրբեջանից և Արցախից բռնի տեղահանված և իրենց մշտական բնօրրանը ժամանակավորապես կամ մշտապես կորցրած մեր հայրենակիցները ունեն քաղաքական, իրավական, սոցիալական, տնտեսական և հումանիտար/մարդասիրական աջակցության լուրջ կարիք, իսկ Արցախում մնացած հայությունը գտնվում է Ադրբեջանի ռազմական ուժի լուրջ սպառնալիքի տալ,

գտնելով, որ Հայաստանի Հանրապետության իշխանությունները, չնայած Ադրբեջանի վերհասկողության տակ գտնվող տարածքներից փախստականների և բռնի տեղահանված անձանց Հայաստանում ապաստանած փախստականների և նրանց շահերը ներկայացնող հասարակական կազմակերպությունների բազմաթիվ խնդարնքներին և պահանջներին, ա/ 35 տարիների ընթացքում նրանց նկատմամբ վարել են բացառապես հումանիտար-սոցիալական քաղաքականություն, բ/ Ադրբեջանի ակնհայտ հայատյաց, ռասիստական քաղաքականության գործողությունների նկատմամբ իրավական քննության գործընթաց չեն ծրագրավորել և չեն հետապնդել, մեր կարծիքով՝ նույնիսկ ռազմավարություն չեն ունեցել Ադրբեջանի վերահսկողության տարածքից փախստականների վերադարձի և գույքային կորուստների հատուցման խնդիրների նկատմամբ, գ/ Հայաստանում ապաստանած փախստականների քաղաքական շահերը և հեռանկարները հաշվի չեն առել, դ/ շատ պասիվ են եղել հատկապես վերջին 35 տարիներին Ադրբեջանում խիստ ուժեղացած մեր պատմության և մեր ազգային ինքնության կեղծարարության, մեր մշակութային ժառանգության ոչնչացման դեմ պայքարի հարցում,

տեսնելով, որ նույնիսկ 2020թ. ագրեսիվ, հանցավոր պատերազմի հետևանքով առաջացած նոր փախստականության վերաբերյալ Ադրբեջանի, ՌԴ նախագահների և Հայաստանի վարչապետի միջև ստորագրված 2020թ. նոյեմբերի 9-ի հայտարարության 7-րդ կետով նախատեսված «Ներքին տեղահանված անձինք և փախստականները վերադառնում են Լեռնային Ղարաբաղի տարածք և հարակից շրջաններ՝ ՄԱԿ-ի Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի գրասենյակի վերահսկողության ներքո» որոշումը որևէ ընթացք չի ստանում, իսկ Ադրբեջանի իշխանությունները այն միակողմանիորեն ընթացքի մեջ են դրել և հայ փախստականների կողմից լքված բնակավայրերում առանց որևէ վերահսկողության արդեն բնակեցնում են մեզ անհայտ ինքնությամբ և ծագումով մարդկանցով,

հայտարարում ենք.

Հայաստանի Հանրապետության և Արցախի կառավարությունները պետք է միջազգային քաղաքական և իրավական գործընթաց (այդ թվում միջազգային դատական գործընթաց) սկսեն Ադրբեջանում իրականացված ցեղասպանական գործողությունների (այդ թվում՝ Ադրբեջանական պետության կողմից խրախուսված և կազմակերպված Սումգայիթ, Բաքու, Կիրովաբադ քաղաքներում հայկական ջարդերի) համար Ադրբեջանին պատասխանատվության կանչելու և հատուցում պահանջելու գործով,

Ադրբեջանից և Արցախից փախած և բռնի տեղահված մեր հայրենակիցների ոտնահարված իրավունքների և շահերի պաշտպանությունը պետք է ճանաչվի որպես Հայաստանի և Արցախի հանրապետությունների առաջնահերթություն,

Փախստականներին և բռնի տեղահանված անձանց հասցված բոլոր վնասները ենթակա են համարժեք, արդարացի փոխհատուցման: Փախստականներին և բռնի տեղաշարժի ենթարկված անձանց հասցված վնասի փոխհատուցման չափն ու ձևերը պետք է որոշվեն միջազգայնորեն ճանաչված սկզբունքների համաձայն:

Բոլոր հայ փախստականներն ու բռնի տեղահանվածները, առնվազն նրանք, ովքեր ցանկանում են, պետք է հնարավորություն ստանան վերադառնալ իրենց հայրենիքի՝ իրենց կողմից նապխընտրած վայր՝և այնտեղ պետք է բոլոր երաշխիքներով ապահովել նրանց ֆիզիկական, քաղաքական և քաղաքացիական, այդ թվում նրանց ինքնության անվտանգությունը:

Առաջարկում ենք ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդին՝ քննարկել անընդհատ փախստականներ ծնող Ադրբեջանի քաղաքականությունը և դրանից բխող սպառնալիքները,

Խնդրում և առաջարկում ենք այն միջազգային կառույցներին, որոնց անդամներ են թե Հայաստանի Հանրապետությունը, թե Ադրբեջանի Հանրապետությունը, հանդես գալ միջնորդային առաքելությամբ փախստականների խնդիրը լուծելու համար,

պահանջել վերականգնել Ադրբեջանի կողմից ոչնչացված հայկական պատմամշակութային և ճարտարապետական շինությունները, եկեղեցիները, առնվազն պատմա-մշակութային արժեք ունեցող գերեզմանատները, սրբազան տարածքները, վերակագնել նրանց կեղծած ինքնությունները,

2020 թվականի Ադրբեջանի սանձազերծած պատերազմի ռազմական ագրեսիայի հետևանքով փախստական դարձած բոլոր արցախցիները և ներքին տեղահանվածները պետք է հնարավորություն ստանան վերադառնալու իրենց հայրենի բնակավայրերը՝ դրա համար ստանալով իրենց կողմից պահանջված իրական երկարաժամկետ երաշխիքներ,

Այդ գործընթացը կարող է սկսվել բացառապես Ադրբեջանի, ՌԴ նախագահների և Հայաստանի վարչապետի միջև ստորագրված 2020թ. նոյեմբերի 9-ի հայտարարության 6-րդ կետն իրականացնելուց հետո, որի համաձայն «Ադրբեջանի Հանրապետությունը երաշխավորում է Լաչինի միջանցքով քաղաքացիների, տրանսպորտային միջոցների և բեռների՝ երկու ուղղություններով տեղաշարժի անվտանգությունը»: Փաստացի արդեն 6-րդ ամիսն է՝ այդ միջանցքով Արցախի ու Հայաստանի միջև կապը խաթարված է, ինչը հանգեցնում է հումանիտար աղետի վտանգի։ Ներկա պահին Արցախի բնակչությունը Ադրբեջանի պատանդն է, և արցախցի փախստականների և բռնի տեղահանված անձանց վերադարձի ճանապարհը գործնականում փակ է:

Նույն հայտարարության 7-րդ կետով «Ներքին տեղահանված անձինք և փախստականները վերադառնում են Լեռնային Ղարաբաղի տարածք և հարակից շրջաններ՝ ՄԱԿ-ի Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի գրասենյակի վերահսկողության ներքո»: Դիմում ենք ՄԱԿ-ի Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի գրասենյակին՝ տեղյա՞կ են արդյոք նրանք Ադրբեջանից ներքին տեղահանվածներին միակողմանի բնակեցնելու գործողություններին և վերահսկու՞մ են արդյոք այն, գիտե՞ն արդյոք, թե ում են բնակեցնում և վերջապես ինչու՞ է Ադրբեջանն այդ գործողությունն սկսել միակողմանի,

Հայաստանի Հանրապետության և Արցախի իշանություններին խնդրում և առաջարկում ենք միջազգային իրավական գործընթաց սկսել, ինչպես նաև մինչև 1988թ. հայերով բնակեցված, բայց ներկա պահին հայթափված տարածքներում մեր մշակութային ժառանգության նկատմամբ իրականացված վանդալիզմի փաստերի առնչությամբ,

ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիային, ՀՀ համալսարաններին խնդրում և առաջարկում ենք մեկ ընդհանուր փաթեթով հանրայնացնել Ադրբեջանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի անվան տակ հրատարակված գրքերի, հոդվածների և աղբյուրների կեղծարարության փաստերը, գիտական հանրությանը՝ այլ երկրների գիտական ակադեմիաներին և համալսարաններին փաստերով տեղեկացնել Ադրբեջանում գիտությունը ռասիստական քաղաքական նպատակներին և էթնոֆոբիային ծառայեցնելու լայնածավալ գործունեության մասին: Այս հարցում խոսքը գնում է ոչ միայն հայ ժողովրդի պատմության, այլև Ադրբեջանի տեղաբնիկ կովկասալեզու և իրանալեզու բոլոր ժողովուրդների ինքնության և Ադրբեջանին հարևան բոլոր երկրների պատմության կեղծարարության մասին, որով նաև նույն ադրբեջանցիների պատմության հյուսվածքի կեղծարարության մասին:

Միաժամանակ պնդում ենք, որ

– առանց Հայաստանի Հանրապետության անմիջական մասնակցության և միջազգային աջակցության անհնար է հասարակական և քաղաքացիական նախաձեռնություններով և գործունեությամբ ապահովել ադրբեջանահայ փախստականների և Ադրբեջանի ագրեսիայի հետևանքով Արցախի տարածքից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցների քաղաքական ու քաղաքացիական իրավունքների պաշտպանությունը, նրանց ոտնահարված իրավունքների և շահերի վերականգնումը։

Այս համատեքստում հորդորում ենք․

Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանը՝ ի դեմս վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի՝ ձևավորել «Փախստականների հարցերով» զբաղվող իրավասու պետական մարմին, կազմակերպություն կամ պետական մարմնի կառուցվածքային ստորաբաժանում, որի օժանդակությամբ կմշակվի և շահագրգիռ հանրության քննարկմանը կներկայացվի հայ փախստականների հիմնախնդիրների վերաբերյալ ազգային կամ պետական քաղաքականության ռազմավարության կամ հայեցակարգի նախագիծ։ Հետագայում այդ ռազմավարությունը կամ հայեցակարգը կդառնա Հայաստանի Հանրապետության կողմից վարվող պետական քաղաքականության մաս և ուղենիշ կլինի ոչ միայն ՀՀ դիվանագիտական մարմինների համար, այլև փախստականների հարցերով հասարակական կազմակերպությունների և քաղաքացիական նախաձեռնությունների համար:

Առանձին կոչով դիմում ենք նաև Արցախի Հանրապետության իշխանություններին և հորդորում․

ստանձնել լիարժեք քաղաքական պատասխանատվություն ոչ միայն Արցախում ապաստանած փախստականների կամ ադրբեջանական օկուպացիայի հետևանքով հայրենիքից վտարված արցախցիների, այլև Ադրբեջանից բռնագաղթված և փաստացի փախստական հանդիսացող մեր աշխարհասփյուռ բոլոր հայրենակիցների շահերի և իրավունքների պաշտպանության հարցում:

Մենք դիմում ենք միջազգային կազմակերպություններին, մասնավորապես ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդին, ՄԱԿ-ի Փախստականների հարցերով գերագույն հանձնակատարի գրասենյակին, ԵԱՀԿ Մինսկի համանախագահող երկրների իշխանություններին, Հայաստանում հավատարմագրված դիվանագիտական առաքելությունների ղեկավարներին՝ մեր կողմից բարձրացվող հիմնախնդիրների լուծմանն աջակցելու և այդ համատեքստում արդյունավետ համագործակցության մեջ մեզ ներգրավելու կոչով:

Մասնավոր կոչով դիմում ենք Ադրբեջանից, Արցախից և Նախիջևանից տարբեր ժամանակներում բռնագաղթած և աշխարհի տարբեր երկրներում ապաստանած մեր հայրենակիցներին, նրանց ժառանգներին, ինչպես նաև հայ փախստականության խնդիրներով տարիներ շարունակ զբաղվող հասարակական կազմակերպություններին՝ առաջարկելով համախմբվել մեկ հարթակում և միավորել մեր ջանքերն ու ռեսուրսները՝ մեր հայրենակից փախստականների և տեղահանվածների ընդհանուր շահերի համար պայքարի, նրանց իրավունքների պաշտպանությունն ապահովելու գործում:

Սույնով ազդարարում ենք այդ գաղափարի իրագործման համար ընդհանուր հարթակ ձևավորելու նպատակի մասին»:

Աղբյուրը՝
https://news.am/arm/news/757422.html

Նախիջևանում մեծ մզկիթ է կառուցվում

Նախիջեւան քաղաքում կառուցվում է “Հեյդար” մզկիթային համալիր, որի շինարարությունը շուտով կավարտվի։

Համալիրը զբաղեցնում է 6400 քառակուսի մետր տարածք, որտեղ միաժամանակ կարող է տեղավորվել 5000 մարդ։ Մզկիթն ունենալու է երկու մինարեթ և 15 գմբեթ, ինչպես նաև առանձին աղոթասրահ տղամարդկանց և կանանց համար, նաև մեդրեսե։ Մզկիթի մինարեթների բարձրությունը 40 մետր է, իսկ գմբեթներինը՝ 12 մետր։

Համալիրը ներառում է նաև վարչական և հանդիսությունների շենքեր։ Այս պահին շինարարական աշխատանքների մեծ մասն ավարտված է։

Արտառոց է միաժամանակ տեսնել Բաքվում, մասնավորապես Նարդարանում և թալիշաբնակ շրջաններում շարունակական հալածանքները շիա մահմեդականների դեմ և նման մեծ չափերի մզկիթային համալիրի կառուցումը Նախիջևանում։ Այն էլ “Հեյդար” անունով․․․

Աղբյուրը՝

https://fed.az/az/insaat-ve-emlak/naxcivanda-boyuk-mescid-kompleksi-tikilir-eyni-vaxtda-5-min-nefer-ibadet-ede-bilecek-160476